Видовме дека „Христос“ е старозаветна титула . Ајде сега да го разгледаме ова прашање: дали Исус од Назарет бил „Христос“ предвиден во Стариот завет?
Од лозата на Давид
Псалм 132 во Стариот завет, напишан 1000 години пред да живее Исус, содржел специфично пророштво. Во него се вели:
‘Поради Давид, Твојот слуга, не одвраќај го лицето Свое од Твојот помазаник. Му се заколна Господ на Давид со верност, и од неа нема да се откаже: „Од плодот на твојата утроба ќе поставам на престолот твој. Ако твоите синови го пазат Мојот завет и Моите сведоштва, на кои ќе ги научам, тогаш и синовите нивни ќе седат вечно на твојот престол.“ Зашто Господ го избра Сион, Му омиле да живее во него. „Тоа е моето одмориште засекогаш: тука ќе се населам, бидејќи многу го засакав. Ќе го благословувам и преблагословувам трудот негов, сиромасите негови со леб ќе ги наситувам; свештениците негови ќе ги облечам во спасение, и светиите негови радосно ќе воскликнуваат. Таму ќе кренам рог за Давид, му подготвив светилник на Мојот помазаник. ‘
Псалми 132:10-17
Долго пред Исус, Псалмите предвиделе дека Божјиот помазаник (т.е. „Христос“) ќе дојде од Давид. Затоа евангелијата го прикажуваат Исус како дел од родословието на Давид. Тие сакаат да видиме дека Исус го исполнува ова пророштво.
Новиот завет започнува со ова уште од првиот стих.
‘ Книга за родословот на Исус Христос , син Давидов, син Авраамов. ‘
Матеј 1:1
Дали Исус навистина бил од лозата на Давид?
Но, како знаеме дека тие не ги измислиле генеалогиите само за да добијат „исполнување“? Тие биле сочувствителни кон Исус и затоа можеби сакале да ја преувеличат вистината.
Кога се обидувате да откриете што навистина се случило, помага да имате сведоштво од непријателски настроени сведоци. Непријателски настроен сведок бил присутен за да ги види фактите, но не се согласува со општото верување. Значи, таков сведок има мотив да побие сведоштво кое може да биде лажно. Да претпоставиме дека се случила сообраќајна несреќа помеѓу лицата А и Б. Двајцата се обвинуваат меѓусебно за несреќата – па затоа се непријателски настроени сведоци. Лицето А вели дека го видел лицето Б како пишува пораки непосредно пред несреќата, а лицето Б го признава тоа. Тогаш би можеле да претпоставиме дека овој дел од спорот е вистинит бидејќи лицето Б нема што да добие согласувајќи се со ова.
На ист начин, гледањето на записи од непријателски настроени историски сведоци може да ни помогне да утврдиме што навистина се случило со Исус. Новиот заветен научник д-р Ф.Ф. Брус ги проучувал еврејските рабински референци за Исус во Талмудот и Мишната. Тој го забележал следниов коментар за Исус:
Ула рече: Дали би верувал дека за него (т.е. за Исус) би се барала толку ревносна одбрана? Тој беше измамник, а Семилостивиот вели: „Нема да го поштедиш ниту да го криеш“ [Второзаконие 13:9] Со Исус беше поинаку, бидејќи бешеблизу до царството“ стр. 56
ФФ Брус ја дава оваа забелешка за таа рабинска изјава:
Прикажаниот опис е дека тие се обидувале да најдат одбрана за него (тука е откриена извинителна нота против христијаните). Зошто би се обиделе да одбранат некого со такви злосторства? Затоа што тој бил „блиску до царството“, т.е. на Давид. стр. 57
Со други зборови, непријателските еврејски рабини не го оспориле тврдењето на писателите на евангелијата дека Исус е од Давид. Тие не го прифатиле тврдењето на Исус дека е „Христос“ и се спротивставиле на тврдењата на евангелијата за него. Но, тие сепак признале дека Исус бил во кралското семејство на Давид. Значи, знаеме дека писателите на евангелијата не го измислиле тоа само за да добијат „исполнување“. Дури и непријателските сведоци се согласуваат по ова прашање.
Дали беше роден од девица?
Останува можноста Исус да го исполнил ова пророштво едноставно „случајно“. Имало и други од кралското семејство. Но, роден од девица! Нема можност ова да се случи „случајно“. Или:
- Недоразбирање,
- Измама, или
- Чудо – нема друга опција.
Извештајот за Адам во Книгата Битие алудира на претстојно девствено раѓање . Во Новиот завет, Лука и Матеј јасно наведуваат дека Марија го зачнала Исус додека била девица. Матеј, исто така, тврдел дека ова е исполнување на пророштвото од Исаија (околу 750 година п.н.е.), кое вели:
‘Затоа Самиот Господ ќе ви даде доказ: ете, Девица ќе зачне и ќе роди Син, и ќе Му го дадат името Имануел. ‘
Исаија 7:14 (и цитирано во Матеј 1:23 како исполнување)
Можеби ова беше само недоразбирање. Оригиналниот хебрејски збор הָעַלְמָ֗ה (се изговара хаалма ), преведен како „девица“, може да значи и „млада девојка“, т.е. млада немажена жена. Можеби тоа е сè што Исаија сакал да каже, одамна во 750 година п.н.е. Со религиозна потреба од страна на Матеј и Лука да го почитуваат Исус, тие погрешно го разбрале Исаија дека значи „девица“ кога Исаија всушност мислел на „млада жена“. Додадете ја несреќната бременост на Марија пред нејзиниот брак, и таа се развила во „божествено исполнување“ со раѓањето на Исус.
Сведокот на Септуагинтата
Многу луѓе имаат напредни објаснувања како ова. Човек не може да го побие ова бидејќи е невозможно да се докаже дали некој бил девица или не. Но, тоа објаснување е премногу едноставно. Еврејските рабини го превеле еврејскиот Стар завет на грчки околу 250 година п.н.е. Овој грчки превод на Стариот завет бил наречен Септуагинта . Значи, двесте и педесет години пред да живее Исус, еврејските рабини го запишале своето толкување на Исаија 7:14. Како овие еврејски рабини го превеле Исаија 7:14 од еврејски на грчки? Дали го превеле како „млада жена“ или „девица“? Се чини дека многу луѓе знаат дека оригиналниот хебрејски збор הָעַלְמָ֗ה може да значи или „млада жена“ или „девица“. Но, малкумина го споменуваат сведоштвото на Септуагинтата, која го преведува како παρθένος (се изговара партенос ), што конкретно значи „девица“.
Со други зборови, водечките еврејски рабини во 250 година п.н.е., повеќе од двесте години пред раѓањето на Исус, го разбирале еврејското пророштво на Исаија како „девица“. Писателите на евангелијата или раните христијани не го измислиле девственото раѓање. Тоа било во еврејското размислување долго пред да дојде Исус.
Рабините знаеле што подразбира девственоста
Зошто водечките еврејски рабини во 250 година п.н.е. би направиле толку фантастичен превод пророкувајќи дека девица ќе има син? Ако мислите дека тоа е затоа што биле суеверни и ненаучни, ајде повторно да размислиме. Луѓето во тоа време биле земјоделци. Тие знаеле како функционира размножувањето. Стотици години пред Септуагинтата, Авраам знаел дека по одредена возраст доаѓа менопауза и тогаш раѓањето деца е невозможно . Не, рабините во 250 година п.н.е. не ја познавале модерната хемија и физика, но разбирале како животните и луѓето се размножуваат. Тие би знаеле дека е невозможно да се има девствено раѓање. Но, тие не се повлекле и не го превеле како „млада жена“ во Септуагинтата. Не, тие навеле црно на бело дека девица ќе има син.
Контекст на Марија
Сега разгледајте го исполнувањето на оваа приказна. Никој не може да докаже дека Марија била девица. Но, забележливо е што таа била во единствената и многу кратка фаза од животот каде што тоа можело да остане отворено прашање. Ова било време на големи семејства. Семејствата со десет деца биле вообичаени. Со оглед на тоа, каква била шансата Исус да биде најстарото дете? Бидејќи ако имал постар брат или сестра, тогаш со сигурност би знаеле дека Марија не била девица. Во наше време, кога семејствата имаат околу 2 деца, шансата е 50-50, но тогаш била поблиску до 1 од 10. Шансата била 9 од 10 дека „исполнувањето“ на девицата треба да се отфрли само со едноставниот факт дека Исус имал постар брат или сестра. Но, наспроти сите очекувања, тој немал.
Сега додадете го на ова и извонредниот тајминг на свршувачката на Марија. Доколку била во брак дури и неколку дена, девственото „исполнување“ повторно можело едноставно да се отфрли. Од друга страна, доколку забременила додека сè уште не била свршена, немало да има вереник кој ќе се грижи за неа. Во таа култура, како бремена, но самохрана жена, таа ќе морала да остане сама – доколку ѝ било дозволено да живее.
Ме импресионираат токму овие извонредни и неверојатни „случајности“ што го прават девственото раѓање невозможно да се побие . Овие совпаѓања не се очекувани. Напротив, тие покажуваат чувство на рамнотежа и тајминг како некој ум да ги организира настаните со план и намера.
Сведок на рабинските списи
Доколку Марија била мажена пред раѓањето на Исус или доколку Исус имал постари браќа и сестри, тогаш непријателските еврејски сведоци сигурно би го истакнале тоа. Наместо тоа, се чини дека, уште еднаш, тие се согласуваат со писателите на евангелијата по ова прашање. Ф.Ф. Брус забележува додека објаснува како рабинските списи го споменуваат Исус.
Исус во рабинската литература е нареченИсус бен Пантераили Бен Пандира. Ова може да значи „син на пантерот“. Најверојатното објаснување е дека е изменета верзија на зборот parthenos, грчки збор за „девица“ и дека произлегла од христијанските споменувања за него како син на девица (стр. 57-58).
Денес, како во времето на Исус, постои непријателство кон Исус и тврдењата на евангелието. Тогаш, како и сега, имаше значително противење кон него. Но, разликата е во тоа што и тогаш имаше сведоци , и како непријателски сведоци тие не ги побиваа некои основни точки што дефинитивно можеа да ги побијат, ако овие точки беа измислени или погрешни.